Dynia to prawdziwie uniwersalna bomba witaminowa. To kojarzące się z jesienią warzywo doskonale sprawdzi się zarówno w daniach wytrawnych, jak i słodkich. Za pomocą dyni można przyrządzić pełny obiadowy posiłek: zupę, drugie danie, deser a nawet kawę (popularne pumpkin spice latte). Co zawiera dynia i dlaczego warto ją jeść?

Dynia poprawi sen i wspomoże układ odpornościowy

Dynia swój piękny i intensywny kolor zawdzięcza zawartości beta-karotenu. Ten barwnik w ludzkim organizmie pełni funkcję prowitaminy A – z niej w procesie przemian metabolicznych powstaje witamina A, która jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów w żywności. Witamina A walczy z wolnymi rodnikami, będącymi przyczyną starzenia się organizmu, stanów zapalnych i wielu chorób. Ułatwia także opalanie, dba o dobry wzrok piękną skórę.

Jedz dynię na zdrowie, ale nie zapomnij dodać do niej źródła zdrowego tłuszczu! Witamina A jest rozpuszczalna właśnie w tłuszczach, więc by w pełni korzystać z prozdrowotnych właściwości dyni, warto dodać do niej np. oliwę z oliwek, albo… jej własne pestki!

Pestki dyni zawierają zdrowe niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe: linolowy, oleinowy i palmitynowy. Ponadto pestki bogate w cynk, wzmacniają więc odporność oraz stan włosów i paznokci, a także…poprawiają libido. Oprócz cynku pestki dyni zawierają inne składniki mineralne, np. potas, wapń, miedź, żelazo, selen i magnez. Zawierają także dużą ilość białka o korzystnym składzie aminokwasowym. Są bogatym źródłem tryptofanu, który jest substratem w procesie powstawania serotoniny! Serotonina znana jest jako hormon szczęścia, ale jej inną funkcją jest także uczestnictwo w procesie syntezy melatoniny – hormonu snu, który uczestniczy w regulacji rytmu dobowego. Kwasy tłuszczowe zawarte w pestkach dyni mają właściwości obniżające stężenie cholesterolu frakcji LDL we krwi. Wpływają także pozytywnie na stężenie triglicerydów, działają hamująco na agregację płytek krwi, obniżają ciśnienie tętnicze i zapewniają prawidłowe funkcjonowanie wątroby. Pestki dyni dzięki zawartości wielu bioaktywnych związków mają właściwości chroniące przed przerostem prostaty! Badania pokazują również, że ekstrakty z pestek dyni chronią (zarówno ludzi jak i zwierzęta) przed niektórymi pasożytami.

Dlaczego warto postawić na dynię w sezonie? To superwarzywo poprawia odporność, wzmacnia serce i polepsza trawienie, a przy tym wszystkim dostarcza bardzo mało kalorii!

Ponadto badania przeprowadzone na East China Normal University w Szanghaju wykazały, że jeden ze składników miękiszu dyni, D-chiro-inozytol, może zastępować insulinę!

Którą dynię wybrać? Jaka dynia jest najsmaczniejsza?

W sklepach do wyboru mamy przeważnie dynię zwyczajną, dynię makaronową, dynię piżmową, dynię Hokkaido oraz dynie dekoracyjne, które nie nadają się do spożycia. Wszystkie rodzaje dyń nieznacznie różnią się od siebie wartością odżywczą, a główną różnicą między nimi jest zastosowanie. Dynia zwyczajna to duże warzywo o twardej skórce, którą ciężko się obiera. To ten rodzaj dyni zazwyczaj wykorzystywany jest jako lampiony w Halloween, ale oczywiście nadaje się też do spożycia. Dużo łatwiejsza w obróbce jest dynia piżmowa, która jest mniejsza, a jej skórka dużo bardziej miękka. Dzięki temu łatwiej ją obierać i kroić. Dynia Hokkaido z kolei ma jadalną skórkę, co wyróżnia ją na tle innych odmian.  Z kolei dynia makaronowa charakteryzuje się tym, że w procesie gotowania jej miąższ rozpada się na pasemka, podobne do makaronu, stąd jej nazwa. Ma ona bardzo delikatny smak. Dynie dekoracyjne nie są przeznaczone do jedzenia, ale mogą pięknie przystroić jesienny stół. 

Jak przyrządzić dynię? Najlepsze sposoby na wykorzystanie dyni w kuchni

Większość rodzajów dyni ma skórę, która nie nadaje się do spożycia. Jeśli planujemy upiec dynię, nie musimy uprzednio usuwać z niej skóry – będzie to łatwiejsze po upieczeniu. Oprócz skóry z dyni należy pozbyć się miąższu (wszystkie łykowate, żylaste części) oraz pestek, które z kolei warto ususzyć lub uprażyć. Tak przygotowaną dynię można piec, gotować, smażyć i dusić, a nawet przygotowywać przetwory (np. dynię w occie). Najpopularniejszą potrawą na bazie dyni jest zupa-krem, do której wystarczy baza w postaci bulionu i dynia pokrojona w kostkę – upieczona lub podsmażona, następnie zblendowana na gładko razem z bazą. Dynia świetnie urozmaici swoim słodkim smakiem mięsne gulasze i wegetariańskie odmiany leczo – pokrojona w kostkę i dodana do innych duszonych warzyw świetnie przełamie wytrawnie – kwaśny smak. Bardzo wygodną metodą jest przyrządzenie gotowego puree z dyni po jej uprzednim upieczeniu lub ugotowaniu. Gotowe puree można zamrozić i dodawać do potraw na słodko – np. do placuszków, ciast, musów, dżemów, czy słynnej pumpkin spice latte. Z dyni makaronowej można przyrządzić wszystkie potrawy, które przyrządza się z innych gatunków dyni, ale najlepiej zaprezentuje się w formie gotowanej w różnych sosach oraz zamarynowana w occie, ponieważ zachowuje wówczas swoją niezwykłą, „makaronową” postać, jeśli przekroi się ją w poprzek na połowę i ostrożnie wyjmie się miąższ. Tę odmianę można podać jako niskokaloryczne spaghetti zamiast makaronu.

Więcej informacji o dyni i nie tylko znajdziesz w aplikacji Wiesz Co Jesz – pobierz ją tutaj.