Hashimoto - Diety - Wiesz Co Jesz!

Hashimoto

O CHOROBIE:

Choroba Hashimoto (której właściwa nazwa to: przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy), to schorzenie autoimmunologiczne, czyli takie, w którego przebiegu układ odpornościowy produkuje substancje (przeciwciała) działające przeciwko komórkom tarczycy. Wskutek tego procesu komórki tarczycy zanikają i prowadzi to do zaburzenia pracy tarczycy i jej niedoczynności. Wpływa to na pogorszenie metabolizmu (przemiany materii), spadek nastroju, koncentracji. Choroba Hashimoto wiąże się też z takimi objawami, jak wypadanie włosów, zaparcia, guzy tarczycowe (wole). Do choroby może dojść wskutek działania takich czynników, jak: stres, infekcje, niedobory żywieniowe. Na chorobę Hashimoto choruje około 5% populacji kobiet, a wśród mężczyzn choruje około 1%.

DIAGNOSTYKA:

Przede wszystkim wykonuje się podstawowe badania krwi i oznaczenie hormonów TSH, FT3 i FT4. Dalsze badania to te pozwalające na oznaczenie przeciwciał przeciwtarczycowych: anty –TPO oraz anty – TG. Ważnym badaniem jest też USG tarczycy, które ocenia ewentualne zmiany wywołane przez stan chorobowy.

LECZENIE I DIETA:

Leczenie choroby Hashimoto polega przede wszystkim na podawaniu hormonów tarczycy, ale bardzo istotne jest także unikanie stresu, odstawienie używek, aktywność fizyczna i dietoterapia. Należy przy tym podkreślić, że nie ma jednej, uniwersalnej diety dla wszystkich cierpiących na chorobę Hashimoto. W większości przypadków dietę należy ustalać indywidualnie, dopasowując ją do potrzeb danej osoby, przebiegu choroby i chorób współistniejących. Okazuje się, że u większości chorych prawidłowo zbilansowana dieta, oparta o zasady racjonalnego żywienia, wystarcza, by poprawić wyniki badań oraz samopoczucie.
Podstawowe zasady zbilansowanej diety to:

  • 4-5 posiłków dziennie w odstępach 2,5-4 h,
  • zadbanie o odpowiednie nawodnienie (co najmniej 1,5 l płynów dziennie, w tym wody, słabych naparów herbaty i ziół),
  • spożywanie dużych ilości warzyw i owoców (co najmniej 5 porcji dziennie, przy czym najlepiej 3-4 porcje warzyw i 1-2 porcje owoców),
  • spożywanie pełnoziarnistych produktów zbożowych,
  • wybieranie chudych i nieprzetworzonych mięs oraz najlepiej półtłustych produktów mlecznych,
  • wybieranie tłuszczów pochodzenia roślinnego,
  • rezygnacja ze słodyczy i innych wysoko przetworzonych produktów.

ENERGIA I PROPORCJE MAKROSKŁADNIKÓW:

Kaloryczność diety powinna być dostosowana indywidualnie do osoby chorej; jej masy ciała, wzrostu, wieku, aktywności fizycznej, stanu zdrowia i celu terapeutycznego. W przypadku choroby Hashimoto nie zaleca się diet bardzo rygorystycznie ograniczających podaż kalorii. Rozkład makroskładników powinien wyglądać następująco: białko – 10-20% energii, tłuszcze – 25-30% energii, węglowodany – 45-55% energii.
Jeśli chodzi o białko, zaleca się spożycie roślinnego i zwierzęcego w stosunku 1:1. Warto wybierać chude źródła białka zwierzęcego i eliminować przetworzone produkty mięsne. Ma to także na celu ograniczenie podaży nasyconych kwasów tłuszczowych. Jednocześnie należy zwiększyć spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, których źródłami są ryby, oleje roślinne, awokado, orzechy, pestki i nasiona.
Węglowodany powinny pokrywać większość zapotrzebowania kalorycznego, lecz należy zwrócić uwagę, by były to cukry złożone z produktów pełnoziarnistych, bogatych w błonnik. Podaż błonnika powinna wynosić co najmniej 25 gramów dziennie. Warto też ograniczyć produkty zawierające laktozę – badania wskazują, że może to poprawiać wyniki badań TSH (czyli stężenie hormonu tyreotropowego, który wpływa na działanie tarczycy). Z drugiej strony produkty mleczne zawierają jod, który w chorobie Hashimoto jest bardzo zalecany w kontekście aktywności i budowania hormonów tarczycy.

WITAMINY I SKŁADNIKI MINERALNE:

Niedobór jodu wiąże się z powiększeniem tarczycy i rozwojem wola tarczycowego. Jod zawarty jest w rybach, produktach mlecznych oraz soli (jodowanej) i glonach. Średnie zapotrzebowanie na jod dla osób dorosłych wynosi 95 µg na dobę. Większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek charakteryzuje kobiety w ciąży, tj. 160 µg/d i karmiące – 210 µg/d.
Selen to kolejny pierwiastek ważny w przebiegu choroby Hashimoto. Dzienne zapotrzebowanie na selen w organizmie to 55 ug dla mężczyzn i 55 ug dla kobiet. U kobiet w ciąży i w czasie karmienia zapotrzebowanie na selen wzrasta do 70 ug. Selen jest antyoksydantem i chroni przed uszkodzeniami komórek tarczycy, a jego niedobór wiąże się z występowaniem i rozwojem choroby Hashimoto. Dobrymi źródłami selenu są orzechy brazylijskie, skorupiaki, ryby, krewetki, jaja, sardynki i produkty mleczne (ale tu uwaga na laktozę – warto więc wybierać produkty mleczne oznaczone na opakowaniu jako niezawierające laktozy).
Obniżone stężenie żelaza w organizmie wiąże się ze zmniejszeniem stężenia hormonów wytwarzanych przez tarczycę (T3) oraz wzrostu TSH – hormonu pobudzającego pracę tarczycy, produkowanego przez przysadkę mózgu. Niedobór żelaza to też gorsze samopoczucie i niska wydolność organizmu, co prowadzi do pogłębienia złego samopoczucia i osłabienia. Tak więc żelazo jest następnym nieodzownym elementem diety osób z chorobą Hashimoto. Jego główne źródła w diecie to: czerwone mięso, pestki dyni, otręby pszenne, mak, żółtka jaj, orzechy pistacjowe.
Cynk to także ważny dla tarczycy pierwiastek, warto dostarczać go z zarodków pszennych, nasion lnu, pestek dyni oraz produktów zbożowych pełnoziarnistych.
Nawet 8 na 10 pacjentów z chorobą Hashimoto może mieć niedobór witaminy D w organizmie. Należy suplementować tę witaminę w ilości 2000 jednostek dziennie, a ponadto wzbogacać dietę w jej źródła: tłuste ryby, wątrobę, jaja, produkty mleczne (tu znów uwaga na laktozę, którą warto w Hashimoto ograniczać).

INNE:

W obliczu choroby Hashimoto należy uważać na podać produktów zawierających związki zwane goitrogenami. Są to antyodżywcze związki hamujące wchłanianie składników dostarczanych organizmowi z pożywieniem. Na przykład goitrogeny hamują lub zmniejszają wchłanianie ważnego w obliczu pracy tarczycy jodu. Goitreogeny znajdują się w większych ilościach w warywach kapustnych, jarmużu, gorczycy, szpinaku oraz soi i jej przetworach. Natomiast gotowanie tych produktów (bez przykrycia) powoduje utlenianie się szkodliwych związków, zatem nieduże ilości tych produktów po ugotowaniu są w diecie dozwolone.
Jak dotąd jednoznacznie nie określono, czy zawsze należy rezygnować z glutenu w chorobie Hashimoto. Stwierdza się, że chorzy na Hashimoto częściej chorują tez na celiakię – chorobę trzewną związaną z koniecznością eliminowania glutenu z diety. Jednak na ten moment wskazuje się, że w przypadku potwierdzenia choroby Hashimoto nie należy od razu wykluczać glutenu, a najpierw sprawdzić organizm pod kątem celiakii. Dopiero potem w zależności od wyników badań w kierunku choroby trzewnej można wyeliminować gluten z diety. Badania na celiakię to przede wszystkim badanie dwóch z trzech dostępnych przeciwciał (z krwi): przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG), przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP), przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA). Drugim etapem badań diagnostycznych w kierunku celiakii jest pobranie wycinka jelita (biopsja).
Uwaga – jeśli przyjmujemy leki na tarczycę (hormony tarczycy, L-tyroksynę), to po przyjęciu leku na czczo należy odczekać 30 minut do posiłku, by lek został prawidłowo wchłonięty."