Insulinoodporność - Dieta - Wiesz Co Jesz!

Dieta przy insulinoodporności

O CHOROBIE/DIECIE:

Insulinooporność to tak zwany „stan przedcukrzycowy”. Wiąże się ona z zaburzeniami odpowiedzi komórek organizmu na działanie hormonu insuliny, mającego na celu obniżanie stężenia glukozy we krwi. Wskutek tego zaburzenia w organizmie dochodzi do hiperinsulinizmu. Insulinooporność może dotyczyć nawet połowy Polaków, ale większość może nie mieć świadomości choroby. Insulinooporność może prowadzić do cukrzycy, stłuszczenia wątroby, zwiększania masy ciała i pogorszenia wyników profilu lipidowego (wartości cholesterolu we krwi). Otyłość, spożycie cukrów prostych, stany zapalne, niedobór snu i niska jakość lub ilość aktywności fizycznej to czynniki znacznie zwiększające ryzyko rozwoju insulinoporności.

DIAGNOSTYKA:

Podstawowym badaniem w kierunku insulinooporności jest tzw. krzywa glukozowa i insulinowa. Podczas badania wykonuje się określenie wartości stężenia glukozy i insuliny na czczo, następnie spożywa się roztwór 75% glukozy i po 2 godzinach ponownie bada stężenie glukozy i insuliny we krwi.

LECZENIE I DIETA:

W większości przypadków dietę należy ustalać indywidualnie, dopasowując ją do potrzeb danej osoby, przebiegu choroby i chorób współistniejących. Okazuje się, że u większości chorych prawidłowo zbilansowana dieta, oparta o zasady racjonalnego żywienia i zawierająca produkty o niskim indeksie glikemicznym, wystarcza, by poprawić wyniki badań oraz samopoczucie.
Podstawowe zasady zbilansowanej diety w insulinooporności to:

  • jadłospis oparty o produkty o niskim i/lub średnim indeksie glikemicznym (co oznacza, że IG produktu powinien wynosić do 50),
  • 4-5 posiłków dziennie w odstępach 2,5-4 h,
  • zadbanie o odpowiednie nawodnienie (co najmniej 1,5 l płynów dziennie, w tym wody, słabych naparów herbaty i ziół; przy czym dieta w insulinooporności nie powinna obejmować słodkich napojów, soków i nektarów owocowych, a także alkoholu i wód smakowych),
  • spożywanie dużych ilości warzyw i owoców (co najmniej 5 porcji dziennie, przy czym najlepiej 3-4 porcje warzyw – można jeść wszystkie warzywa, za wyjątkiem gotowanych: marchewki, buraka, dyni, pietruszki i dużych ilości ziemniaków (te ostatnie, jeśli są podawane w towarzystwie białka i tłuszczu, są sporadycznie dozwolone). Poza warzywami można spożywać dziennie 1-2 porcje owoców o niskim lub średnim indeksie glikemicznym, np. awokado, truskawki, maliny, wiśnie, grejpfrut, mandarynki, gruszki, morele, pomarańcze, jabłka czy kiwi – ale nie powinno się spożywać owoców bogatych w węglowodany, jak banany, mango, winogrona,
  • spożywanie pełnoziarnistych produktów zbożowych, jak np. mąki pełnoziarniste typu 1850 i wyżej, pieczywo razowe, makarony pełnoziarniste, ryż brązowy, gruboziarniste kasze, płatki owsiane górskie, żytnie, gryczane, otręby;
  • włączenie do diety nasion roślin strączkowych jako źródła białka, błonnika i węglowodanów,
  • wybieranie chudych i nieprzetworzonych mięs oraz najlepiej półtłustych produktów mlecznych z uwzględnieniem w diecie fermentowanych przetworów mlecznych (jogurt, kefir, maślanka),
  • wybieranie tłuszczów pochodzenia roślinnego,
  • włączenie do diety tłustych ryb morskich (łosoś, śledź, węgorz, makrela, sardynki),
  • rezygnacja ze słodyczy i innych wysoko przetworzonych produktów.

ENERGIA I PROPORCJE MAKROSKŁADNIKÓW:

Kaloryczność diety powinna być dostosowana indywidualnie do osoby chorej; jej masy ciała, wzrostu, wieku, aktywności fizycznej, stanu zdrowia i celu terapeutycznego. Jeśli pacjent ma nadwagę lub cierpi na otyłość, to dieta powinna jednocześnie być dietą redukcyjną, czyli zawierać około 500 kcal mniej, niż wskazuje na to wartość całkowitego zapotrzebowania energetycznego.

WITAMINY I SKŁADNIKI MINERALNE:

Dieta w insulinooporności pod względem zapotrzebowania na witaminy i składniki mineralne nie różni się od standardowej zdrowej diety zalecanej każdej osobie. Warto pamiętać o obowiązkowej suplementacji witaminy D w okresie od września do kwietnia w ilości 50 mikrogramów dziennie (2000 IU), która obowiązuje wszystkich Polaków z uwagi na umiarkowane nasłonecznienie kraju.

INNE:

Każdorazowo warto czytać etykiety na produktach i unikać produktów, które mają w składzie którąś z form cukru, w tym:

  • Fruktoza
  • Glukoza
  • Cukier brązowy
  • Cukier buraczany
  • Cukier inwertowany
  • Cukier kokosowy
  • Cukier puder
  • Cukier trzcinowy
  • Dekstroza i dekstryny oraz maltodekstryny,
  • Ekstrakty słodowe, słodu
  • Karmel
  • Maltoza i maltotrioza
  • Melasa
  • Miód
  • Sacharoza
  • Syropy cukrowe i roślinne
  • Zagęszczone soki owocowe