Cukier

Inaczej węglowodan lub sacharyd (dwucukier), czyli organiczny związek chemiczny zbudowany z atomów węgla, wodoru i tlenu. Sacharozę na skalę przemysłową zaczęto wytwarzać z trzciny cukrowej na Bliskim Wschodzie. Dopiero ok. IV wieku p.n.e sacharoza została sprowadzona do Europy, gdzie traktowana była jako rarytas. Potocznie nazwa „cukier” odnosi się do cukru buraczanego lub trzcinowego, a więc cukru stołowego, którego nazwa chemiczna to sacharoza. Cukier stołowy to zbędny i niepożądany składnik diety. Odznacza się wysoką kalorycznością, jednocześnie niosąc ze sobą minimalną wartość odżywczą. Dlatego też mówi się, że cukier dostarcza puste kalorie. Wartość energetyczna cukru stołowego wynosi ok. 400 kcal/100 g. Cukier charakteryzuje się białą barwą i dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Jak wiadomo, cechuje się też bardzo słodkim smakiem. Znajduje się w wielu produktach spożywczych. Jego największe ilości występują w cukierkach, czekoladach mlecznych, napojach gazowanych, ciastach, batonach, deserach. Znaleźć go można także w ketchupach, jogurtach owocowych, płatkach śniadaniowych, a nawet w pasztetach i parówkach. W organizmie człowieka ulega strawieniu do postaci monosacharydów – glukozy i fruktozy. Cukier nie tylko nadaje potrawom słodki smak – składnik ten daje również niektórym produktom (np. ciastom) odpowiednią strukturę. W wysokich stężeniach wykazuje właściwości konserwujące. To właśnie dzięki obecności cukru owoce kandyzowane, marmolady czy syropy cechują się długą przydatnością do spożycia. Pod wpływem wysokiej temperatury ulega procesom karmelizacji, nadając np. produktom pieczonym charakterystyczny smak i aromat.

Informacje dodatkowe

Aby ograniczyć w diecie spożycie cukru, można sięgnąć po inne substancje słodzące. Mogą to być alkohole wielowodorotlenowe nazywane poliolami (np. ksylitol, maltitol, erytrytol), a także związki intensywnie słodzące (np. aspartam, sukraloza, stewia).

Wpływ na zdrowie

1 łyżeczka cukru białego dostarcza około 20 kcal! To naprawdę dużo, biorąc pod uwagę fakt, do jak wielu produktów i napojów jest on dodawany. Uważa się, że jego nadmiar w diecie jest jedną z przyczyn rosnącej liczby przypadków nadwagi, otyłości czy cukrzycy typu 2. Regularne spożywanie dużych ilości sacharozy może prowadzić do podwyższonego stężenia cholesterolu i triglicerydów we krwi, rozwoju miażdżycy i chorób serca. Wysokie spożycie cukru przyczynia się również do rozwoju próchnicy. Nie zaleca się przekraczania 10% kalorii spożywanych na co dzień, pochodzących z cukru, tj. około 10 łyżeczek.