Czarniak

Inaczej dorsz norweski. Ryba drapieżna, żyjąca w wodach przybrzeżnych Europy i Kanady, a także w zachodnim Bałtyku. Charakteryzuje się wyrazistym i nieco pikantnym smakiem, jasną barwą mięsa (jednak nieco ciemniejszą od innych gatunków dorszy) i małą zawartością ości. Uważana jest za jedną z najsmaczniejszych ryb. Mięso dorsza zawiera dużo łatwostrawnego białka (ok. 18 g/100 g) o wysokiej przyswajalności przez ludzki organizm. Wśród aminokwasów wchodzących w skład białek dominują leucyna, lizyna, arginina, kwas asparaginowy i kwas glutaminowy. Dorsz zaliczany jest do ryb chudych. W 100 g mięsa z dorsza znajduje się zaledwie ok. 0,5 g tłuszczu. W konsekwencji dorsz jest niskokaloryczny – jego wartość energetyczna wynosi 75 kcal/100 g. Dostarcza stosunkowo wysokich ilości potasu (ok. 340 mg/100 g), fosforu (ok. 200 mg/100 g), jodu (250 µg/100 g) i selenu (25 µg/100 g). Mięso dorsza jest źródłem witaminy D (1 µg/100 g), niacyny (2 mg/100 g) i witaminy B12 (1,1 mg/100 g). Dorsz dostarcza też pewne ilości dobroczynnych dla naszego zdrowia kwasów omega-3: kwasu eikozapentaenowego i kwasu dokozaheksaenowego (choć lepszym źródłem tych składników są ryby tłuste). Wspomniane kwasy tłuszczowe działają przeciwzapalnie, a także są składnikiem budulcowym komórek układu nerwowego.

Informacje dodatkowe

Ze względu na fakt, że dorsz zaliczany jest do ryb chudych, wskazanym sposobem jego obróbki termicznej jest gotowanie w wodzie, na parze lub pieczenie. Świeżość dorsza można najlepiej rozpoznać po jego zapachu. Rybę tę należy przechowywać w lodówce, jednakże najlepiej byłoby wykorzystać do tego dodatkowy lód. Najlepiej zatem wyłożyć filet do naczynia i obłożyć go dookoła lodem. Przy zakupie glazurowanych ryb przed smażeniem należy najpierw rybę dobrze rozmrozić. Wbrew obiegowej opinii producenci nie stosują glazury w celu zwiększenia masy towaru (a przynajmniej nie jest to jej najważniejszą funkcją); glazura (czyli zamrożona woda) pozwala zapobiec wysychaniu ryby. Po zakupie dorsza mrożonego najlepiej transportować go w torbie termoizolacyjnej. Należy pamiętać, że ryby raz rozmrożonej nie można zamrażać ponownie. Dorsza często podaje się do ziemniaków, ryżu, kasz. Najlepiej przyprawiać go sokiem z cytryny, koperkiem, zieloną pietruszką, bazylią, chilli. Ugotowaną rybę można dodatkowo skropić sokiem z grejpfruta lub pomarańczy.

Wpływ na zdrowie

Ze względu na niską wartość energetyczną dorsz norweski może być spożywany przez osoby cierpiące na nadwagę i otyłość. Zalecany jest również osobom będącym na diecie lekkostrawnej. Ryby takie jak dorsz powinny być elementem zbilansowanej (zrównoważonej) diety.