Czarnuszka

Czarnuszka to roślina należąca do rodziny jaskrowatych, będąca ziołem o wielu zastosowaniach farmakologicznych. Pochodzi z Azji, jednak uprawiana jest również na południu Polski. Nasiona czarnuszki charakteryzują się nieco ostrym, korzennym smakiem. Jest surowcem do produkcji oleju z czarnuszki. Jej nasiona zawierają stosunkowo duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, spośród których najwięcej jest kwasu linolowego i oleinowego. Czarnuszka to dobre źródło steroli (głównie sitosterolu i stigmasterolu). Nasiona tej rośliny zawierają też witaminę E i duże ilości składników mineralnych takich jak potas (ok. 800 mg/100 g), wapń (ok. 570 mg/100 g), fosfor (ok. 550 mg/100 g), magnez (ok. 265 mg/100 g), żelazo (ok. 10 mg/100 g), cynk (ok. 6 mg/100 g) i miedź (ok. 2,5 mg/100 g). Czarnuszka zawiera również wiele bioaktywnych składników – tymochinon, alkaloidy (nigellicyna), saponiny (alfa-hederyna) czy też flawonoidy (np. kwercetyna).

Informacje dodatkowe

Czarnuszka idealnie sprawdza się jako dodatek do potraw mięsnych, pieczywa, ciastek, przetworów warzywnych, a także do serów. Wykorzystywana jest jako substytut (zamiennik) czarnego pieprzu, ponieważ nie drażni błony śluzowej żołądka. Z czarnuszki można przygotować napar do picia. W leczeniu przeziębienia stosuje się tzw. ziołomiód – czyli połączenie nasion czarnuszki z miodem. Zwykle w celach leczniczych spożywa się ok. 5-10 g zmielonych nasion czarnuszki dziennie. Wykorzystuje się ją również w formie maseczki do twarzy lub peelingu. Stosowana zewnętrznie (miejscowo) u osób wrażliwych może powodować kontaktowe zapalenie skóry po nałożeniu. Dlatego przed stosowaniem produktów z czarnuszki na skórę należy najpierw na jej niewielkiej powierzchni upewnić się, że dany preparat nie wywoła niepożądanej reakcji.

Wpływ na zdrowie

Ma działanie moczopędne i wiatropędne. Działa rozkurczowo. Czarnuszce i związkom w niej występującym przypisuje się wiele właściwości prozdrowotnych. Uważa się, że roślina ta ma m.in. działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe. W medycynie tradycyjnej nasiona czarnuszki wykorzystywane są w leczeniu przeziębień, kaszlu i zapaleniach oskrzeli. Stosuje się je również u osób cierpiących na wysoki poziom cukru we krwi (np. u osób z cukrzycą). Badania naukowe pokazują, że czarnuszka i olej z czarnuszki mogą korzystnie wpływać na obniżenie „złego” cholesterolu i triglicerydów we krwi. Może też działać ochronnie na wątrobę.