Glukonian Żelazawy (E579)

Syntetyczna substancja stabilizująca (np. barwę oliwek), często stosowana w celu wzbogacania żywności w żelazo. W dużej dawce szkodliwa. Stanowi źródło żelaza w suplementach diety. Żelazo występuje w wielu produktach spożywczych, zarówno roślinnych, jak i zwierzęcych. Produkty roślinne zawierają żelazo niehemowe, które cechuje się niską przyswajalnością. Z kolei produkty zwierzęce są źródłem żelaza hemowego, znacznie lepiej przyswajanego przez organizm. W przyrodzie występuje wiele związków, które mogą dodatkowo utrudniać wchłanianie żelaza. Są to m.in. fityniany, szczawiany, taniny. Składniki te znajdują się m.in. w herbacie, kawie, otrębach, produktach pełnoziarnistych, szpinaku, rabarbarze czy szczawiu. Jednakże w diecie człowieka znajdują się również związki, które zwiększają biodostępność żelaza. Najważniejszym z nich jest witamina C. Dlatego warto w jednym posiłku łączyć produkty będące źródłem żelaza z produktami bogatymi w witaminę C (np. z papryką, kiwi, czarną porzeczką, truskawkami, brokułami, kalafiorem, kiszoną kapustą). Na niedobór żelaza szczególnie narażone są osoby będące na dietach wegetariańskiej i wegańskiej. Niski poziom żelaza mogą mieć również osoby cierpiące na celiakię i zespół Leśniowskiego-Crohna. Problem niedoboru żelaza może dotyczyć nawet 1/3 populacji na świecie. Produktami szczególnie bogatymi w żelazo są m.in. wątroba wieprzowa i cielęca, wieprzowina, sardynki w puszkach, pasztety, kiełbasy, kakao, orzechy pistacjowe, orzechy laskowe, jaja kurze, suche nasiona roślin strączkowych, natka pietruszki. Dorosła osoba powinna spożywać średnio ok. 10 mg żelaza dziennie. Wyższych ilości tego składnika potrzebują dziewczynki (15 mg/dzień), kobiety w wieku 19-50 lat (18 mg/dzień) i kobiety karmiące (27 mg/dzień).

Wpływ na zdrowie

Żelazo jest jednym z najbardziej znanych i potrzebnych naszemu organizmowi składników mineralnych. Główną jego funkcją w ustroju jest transport tlenu pomiędzy tkankami i komórkami. Niedobór żelaza w organizmie może objawiać się w postaci przewlekłego zmęczenia, wypadania włosów, łatwo łamiących się paznokci. Głęboki deficyt żelaza w ustroju prowadzi do rozwinięcia się anemii, która poza wspomnianym zmęczeniem przejawia się obniżeniem odporności, bladością skóry, problemami z koncentracją, bólami głowy. Jeżeli przyjmujemy żywność w zwyczajowych ilościach, to nie grozi nam nadmiar żelaza; przedawkowanie tego składnika jest możliwe wskutek stosowania nadmiernej ilości suplementów diety lub leków. Może ono powodować wystąpienie biegunek, wymiotów, nudności, zaburzenia funkcjonowania układu krążenia czy też niektórych organów, np. nerek, wątroby.