Jajko

Jedna z początkowych faz rozwoju wielu gatunków zwierząt. Cenne źródło białka, witaminy A, B, D i E oraz lecytyny. Najpopularniejsze są jaja kurze, gęsie, kacze, przepiórcze, strusie.

Informacje dodatkowe

Jaja powinno trzymać się w lodówce do 3 tygodni. W tym czasie, mimo niskiej temperatury, i tak dochodzi do stopniowego zmniejszania się zawartości białka, witamin i tłuszczu w jajach, które to procesy w pewnym stopniu są niwelowane przez skorupę. Skorupki nie należy myć przed włożeniem do lodówki, ale należy sparzyć jajko wrzątkiem bezpośrednio przed przygotowywaniem go do spożycia. Aby sprawdzić, czy jajko jest dobre do użycia, można przeprowadzić tzw. „próbę wody”. Gdy włożymy świeże jajko do szklanki z wodą, będzie ono leżało na dnie. Natomiast jajka nienadające się do spożycia, będą utrzymywały się na powierzchni wody. Jaja unoszące się na wodzie nie są pierwszej świeżości, ale można je jeszcze spożyć.

Wpływ na zdrowie

Jedno jajko zawiera około 25% dziennego zapotrzebowania na białko. Białko to jest pełnowartościowe, gdyż zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy. Ważnym składnikiem jajka jest lecytyna – fosfolipid o właściwościach przeciwmiażdżycowych. Jaja zawierają też barwniki – ksantofile i luteinę, które zapobiegają miażdżycy, a także – głównie w plamce żółtej oka i soczewce – działają jak filtr chroniący przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB. Posiadają też witaminy: A, D, E, które przeciwdziałają wolnym rodnikom przyspieszającym procesy starzenia się komórek organizmu. Kolejną ważną w jajku substancją jest cholina (o bardzo szerokich właściwościach prozdrowotnych) oraz foswityna i immunoglobuliny (te ostatnie mają szczególnie korzystny wpływ na układ odpornościowy). W jajku znajdują się prozdrowotnie działające tłuszcze, redukujące ryzyko chorób sercowo-naczyniowych (arachidonowy i dokozaheksaenowy), mające też duże znaczenie dla prawidłowego wzrostu niemowląt i budowy układu nerwowego. Białko jaja zawiera lizozym – związek przeciwbakteryjny, przeciwwirusowy iimmunomodulujący. Należy jednak uważać na zdolności uczulające jajka, szczególnie w przypadku dzieci. Jajka zawierają też dość duże ilości cholesterolu, ale spożywane z rozsądkiem (do 12 tygodniowo) oraz dzięki zawartości lecytyny nie są niebezpieczne dla zdrowia i układu sercowo-naczyniowego.