Karoten

Jeden z wielu organicznych związków chemicznych występujących naturalnie w roślinach. Karoten zaliczany jest do karotenoidów, czyli żółtopomarańczowych barwników charakteryzujących się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi. W grupie karotenów wyróżnia się przede wszystkim α-karoten i β-karoten. Karoteny są prowitaminą A – po spożyciu przekształcane są w aktywną formę witaminy A. Z sześciu cząsteczek β-karotenu może powstać jedna cząsteczka witaminy A.Karoten zawarty jest m.in. w dyni, brzoskwini, morelach, marchwi, szpinaku, pomidorach, jarmużu, papryce i brokułach. Organizm człowieka nie potrafi samodzielnie wytwarzać karotenoidów.

Informacje dodatkowe

Karoteny występują nie tylko w produktach spożywczych, ale sprzedawane są też w formie suplementów diety. Należy pamiętać, że nie zaleca się spożywania takich suplementów przez osoby palące papierosy, ponieważ związki te mogą w ich przypadku zwiększać ryzyko raka płuc. Spożywanie tłuszczów zwiększa przyswajanie karotenów, dlatego do surówki lub sałatki z marchwi, dyni, szpinaku lub brokułów warto dodać trochę oleju roślinnego.

Wpływ na zdrowie

Spożycie karotenów wpływa korzystnie na zdrowie. Przypisuje się im działanie przeciwnowotworowe i przeciwzapalne. Karoteny mogą zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych (np. choroby wieńcowej serca) czy też udaru mózgu. Związki te wpływają korzystnie na stan skóry, mogą zapobiegać powstawaniu rumienia wywołanego promieniowaniem UV lub podrażnieniom i zaczerwienieniom. Przypuszcza się, że karoteny mogą chronić skórę przed oparzeniami słonecznymi. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że spożywanie karotenów może spowalniać pogarszanie się funkcji poznawczych, co ma istotne znaczenie dla osób w podeszłym wieku. Karoteny mogą przyczyniać się też do poprawy wzroku i hamować rozwój zwyrodnienia plamki żółtej.