Kwas Foliowy (Witamina B9, M)

Kwas foliowy został po raz pierwszy wyizolowany ze szpinaku w 1941 roku. Kwas foliowy to potoczna nazwa stosowana dla syntetycznego kwasu foliowego (znajdującego się np. w suplementach diety czy żywności wzbogacanej w ten składnik) lub folianów obecnych naturalnie w żywności. Naturalnym źródłem folianów są przede wszystkim ciemnozielone warzywa, np. brokuły, brukselka, szpinak i jarmuż. Foliany znajdują się również w produktach zbożowych (np. otrębach, płatkach), orzechach (np. włoskich, ziemnych, migdałach) oraz podrobach (np. w wątrobie wołowej, żółtkach jaj czy też w nasionach roślin strączkowych takich jak soja, bób, groch). W niewielkich ilościach witamina B9 produkowana jest przez bakterie jelitowe.

Informacje dodatkowe

Warto zauważyć, że kwas foliowy pochodzący z suplementów diety i żywności wzbogacanej jest lepiej przyswajalny niż foliany dostarczane z żywnością.

Wpływ na zdrowie

Witamina B9 jest konieczna dla prawidłowego wzrostu i funkcjonowania komórek. Bierze udział w procesach krwiotwórczych (powstawaniu krwinek czerwonych – erytrocytów) i syntezie DNA, oddziałuje też na układ nerwowy oraz mózg. Kwas foliowy przyczynia się do obniżenia stężenia homocysteiny we krwi, której wysoki poziom uważany jest za czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego. Zapewnienie odpowiedniego spożycia kwasu foliowego może zmniejszać ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego u kobiet ciężarnych, a także obniżać ryzyko udarów mózgu i rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera. Niedobory witaminy B9 powodują niedokrwistość megaloblastyczną, zahamowanie wzrostu u dzieci, bezsenność czy stany zapalne w obrębie błon śluzowych jamy ustnej. Na niedobór kwasu foliowego narażone są osoby cierpiące na anemię, celiakię, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego i Crohna. Niski poziom kwasu foliowego obserwuje się zazwyczaj u alkoholików. Deficyt kwasu foliowego w organizmie może być też spowodowany przyjmowaniem niektórych leków (np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, przeciwpadaczkowych, przeciwdepresyjnych) czy doustnych środków antykoncepcyjnych. Prawidłowa podaż kwasu foliowego jest szczególnie ważna w początkowym okresie ciąży. Przyjmowanie dawki 0,6 mg dziennie znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia wad rozwojowych płodu.