Passiflora

Nazwa passiflora bywa stosowana wymiennie z marakują, granadillą czy „owocem męki pańskiej” jako synonim kilku gatunków owoców egzotycznych. Tymczasem passiflora to szersze określenie rośliny z rodziny męczennicowatych, obejmującej ponad 500 gatunków, z których tylko 20 jest jadalnych, w tym 5 podlega celowej uprawie. Pozostałe rosną dziko. Niektóre gatunki są trujące, w tym śmiertelnie; inne hoduje się jako rośliny ozdobne. Czyli reasumując: każda marakuja i każda granadilla jest passiflorą, ale nie każda passiflora jest jadalnym owocem marakui czy granadilli, choć rzecz jasna określanie ich tą nazwą nie jest błędne. Dokładne opisy tych owoców egzotycznych znajdują się w naszej bazie.

Informacje dodatkowe

Nazwa passiflory pochodzi od łacińskiego słowa "passio", co oznacza męczarnię, nawiązując do chrześcijańskiej symboliki religijnej, którą odzwierciedla jej kwiat, czyli „flos”. Passiflora występuje w strefach tropikalnych i subtropikalnych obu Ameryk, Afryki, Azji i Australii. Jej korzenie sięgają Ameryki Południowej, gdzie pierwotnie rosła dziko, choć obecnie uprawiana jest na całym świecie ze względu na swoje unikalne właściwości. Męczennica wymaga gorącego klimatu, aczkolwiek jej hodowla w ogrodach zimowych, szklarniach czy mieszkaniach jest możliwa także w Polsce. Kwiaty passiflory są jednymi z najbardziej niezwykłych w świecie roślin. Z reguły są duże, kolorowe i złożone z pięciu płatków korony, pięciu pręcików i trzech szyjkami słupka. Chrześcijańskie odniesienie do męki Jezusa jest związane z różnymi elementami kwiatu, symbolizującymi elementy takie, jak korona cierniowa, gwoździe czy kielich. Owoce Passiflory Chociaż kwiaty passiflory przyciągają uwagę, to owoce są prawdziwą nagrodą dla tych, którzy decydują się uprawiać tę roślinę w celach spożywczych. Występują one w różnych odmianach, takich jak Passiflora Edulis Sims czyli marakuja, męczennica jadalna lub inaczej granadilla purpurowa oraz Passiflora Ligularis, czyli męczennica języczkowata, inaczej granadilla – te dwie odmiany najczęściej spotkamy w sklepach. Rzadziej spotykana jest kuruba (Passiflora molissima) czy męczennica olbrzymia (Passiflora Quadrangularis), której owoce mogą osiągać wagę nawet do kilku kilogramów.

Wpływ na zdrowie

Informacje o owocach jadalnych odmian passiflory oraz ich wpływie na zdrowie znajdują się w osobnych wpisach naszej bazy. Warto wspomnieć, że marakuja czy granadilla są źródłem wielu cennych składników odżywczych, takich jak witamina C, E i K, witaminy z grupy B, błonnik i przeciwutleniacze, a także minerały takie jak magnez, potas, fosfor i żelazo. Natomiast oprócz dostarczania smacznych i zdrowych owoców, męczennica znalazła swoje miejsce w dziedzinie ziołolecznictwa, zdobywając uznanie dzięki swoim właściwościom terapeutycznym. Jej działanie przede wszystkim koncentruje się na łagodzeniu objawów związanych ze stresem, bezsennością oraz nadmiernym napięciem nerwowym. Składniki chemiczne obecne w roślinie, takie jak alkaloidy, flawonoidy i kwas askorbinowy, działają synergicznie, wpływając na układ nerwowy i przynosząc ulgę w przypadku nerwic, napadów paniki czy zwykłego codziennego napięcia. Męczennica cielista podnosi stężenie GABA, czyli kwasu gamma-aminomasłowego w mózgu, obniżając jego aktywność, dzięki czemu ułatwia zrelaksowanie się i uspokojenie. Jednym z najbardziej docenianych aspektów działania passiflory jako zioła jest jej zdolność do łagodzenia bezsenności i poprawy jakości snu. Substancje zawarte w tej roślinie, takie jak harmaliny i harmoliny pomagają w naturalny sposób zasnąć i utrzymać głęboki sen. Co ważne, passiflora nie wywołuje uzależnienia, a wręcz może być wsparciem w leczeniu uzależnień od opiatów i nikotyny. W tradycyjnej medycynie ludowej passiflora była używana również do łagodzenia problemów związanych z układem trawiennym. Jej działanie przeciwskurczowe pomaga w redukcji skurczów jelit oraz dolegliwości związanych z niestrawnością. Dodatkowo, passiflora może pomóc w złagodzeniu objawów zespołu jelita drażliwego (IBS). Zioło męczennicy może przeciwdziałać bólom i dyskomfortowi na tle neurologicznym. Wpływa także pozytywnie na zdrowie kobiet w okresie menopauzy, łagodząc uciążliwe uderzenia gorąca. Prowadzone badania, w tym na zwierzętach, wykazują obiecujący potencjał niektórych gatunków passiflory w profilaktyce i leczeniu wrzodów żołądka, czy chorób cywilizacyjnych, jak miażdżyca i cukrzyca typu 2. Mimo że passiflora jest uznawana za stosunkowo bezpieczne zioło, zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek formy suplementacji, zwłaszcza jeśli dana osoba ma istniejące schorzenia lub przyjmuje leki, szczególnie uspokajające czy na nadciśnienie. Męczennica i suplementy ją zawierające nie są wskazane dla kobiet w ciąży i karmiących oraz dzieci poniżej 12 roku życia. Ponieważ wywołuje senność, nie powinni jej zażywać kierowcy i osoby obsługujące maszyny przed i w trakcie tych aktywności.