Pestycydy

Pestycydy to substancje chemiczne stosowane w rolnictwie do ochrony upraw przed szkodnikami, chorobami roślin i chwastami. Są szeroko wykorzystywane w produkcji żywności, aby zapewnić wyższe plony i jakość upraw. Istnieje wiele różnych rodzajów pestycydów, z których każdy ma inne zastosowanie i skutki działania. Najczęściej stosowanymi rodzajami pestycydów są fungicydy, insektycydy i herbicydy. Fungicydy są używane do zwalczania grzybów, insektycydy eliminują szkodniki, natomiast herbicydy kontrolują chwasty. Substancje te są aplikowane na pola uprawne w różnych formach, takich jak płyny, proszki czy granulki, w celu zapobieżenia lub zwalczania zagrożeń dla plonów. Również przy przechowywaniu i transporcie owoców i warzyw bywają stosowane środki chemiczne, aby zapobiec ich psuciu się. W efekcie istnieje ryzyko, że pozostałości pestycydów mogą znajdować się w żywności, którą spożywamy. Choć większość produktów spożywczych zawiera niewielkie ilości pestycydów, długoterminowe spożycie żywności z nadmiernymi poziomami tych substancji może przynieść negatywne skutki dla zdrowia. W związku z tym istotne jest, aby stosowanie pestycydów było kontrolowane i monitorowane przez odpowiednie instytucje regulacyjne. Unijne i krajowe przepisy określają maksymalne dopuszczalne poziomy pozostałości pestycydów w żywności, które mają na celu ochronę zdrowia konsumentów. Najczęściej stosowanymi pestycydami są fungicydy: boskalid, azoksystrobina, fluopiram, fludioksonil, ditiokarbaminiany oraz insektycyd acetamipryd. Z kolei niektóre pestycydy, przykładowo: chlorpiryfos, chlorpiryfos metylu, dimetoat, ometoat i linuron, są całkowicie zakazane w Unii Europejskiej w uprawach żywności ze względu na ich działanie toksykologiczne. Żywność importowana jest kontrolowana na granicy pod kątem ich zawartości, a w przypadku jej stwierdzenia nie zostaje wpuszczona na terytorium Polski. Świadomość społeczna na temat ryzyka związanego z pestycydami oraz promowanie alternatywnych metod uprawy, takich jak rolnictwo ekologiczne (pozbawione nawozów sztucznych i pestycydów), mogą również przyczynić się do minimalizowania narażenia na te substancje i poprawy bezpieczeństwa żywności.

Informacje dodatkowe

Kupując owoce i warzywa w sklepach, zwracajmy uwagę na opakowania zbiorcze, na których pojawiają się tzw. kody PLU. Kod czterocyfrowy, zaczynający się od cyfry 3 lub 4, oznacza że do ich uprawy mogły być stosowane pestycydy oraz nawozy sztuczne. Z kolei pięciocyfrowy kod , na początku którego znajduje się cyfra 9, to informacja o uprawie ekologicznej, pozbawionej tych środków chemicznych. Regularne badania wskazują także, w jakich owocach i warzywach najczęściej znajdują się pozostałości pestycydów. W ostatnich latach były to grejpfruty, winogrona, jabłka, truskawki, brzoskwinie czy borówki, a także szpinak, sałata i rukola, ziemniaki oraz papryka.

Wpływ na zdrowie

Chociaż pestycydy są skutecznym narzędziem w rolnictwie, mogą również negatywnie wpływać na zdrowie ludzi. Długotrwałe narażenie na pestycydy może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, w tym dolegliwości skórnych, problemów neurologicznych, zaburzeń hormonalnych, a nawet nowotworów. Niektóre pestycydy mogą być szczególnie szkodliwe dla dzieci i kobiet w ciąży, ponieważ ich organizmy są bardziej podatne na negatywne skutki działania substancji chemicznych, dlatego szczególnie w tych grupach warto sięgać po produkty ekologiczne. Poza tym warto zapoznać się z metodami ograniczania obecności pozostałości pestycydów w żywności (np. poprzez mycie i obieranie), o czym piszemy na naszym blogu. Jednak korzyści płynące z uwzględniania w diecie różnorodnych owoców i warzyw przewyższają ryzyko narażenia na kontakt z pozostałościami pestycydów, dlatego nie należy popadać w skrajność.