Jogurt naturalny, owocowy, pitny, skyr, a może grecki? Jogurty kojarzą się nam ze zdrowym odżywianiem i dobrymi probiotycznymi bakteriami. Czy w dzisiejszych czasach, w których przemysł spożywczy i mleczarski jest tak mocno rozwinięty, jogurty nadal stanowią ważny element zdrowej diety? Kto powinien jeść jogurty, a kto powinien ich unikać?
Głównym składnikiem jogurtu jest przeważnie surowe mleko, które w procesie produkcji jogurtu poddawane jest procesowi fermentacji przez bakterie kwasu mlekowego. To właśnie produkty fermentacji mlekowej nadają jogurtom charakterystyczny, kwaskowaty smak. Najczęściej dodawanym do jogurtów składnikiem jest mleko w proszku. Dzięki niemu jogurt ma bardziej kremową i gęstą konsystencję.
Określenie „jogurt” jest zastrzeżone dla produktu zawierającego żywe kultury bakterii jogurtowych w ilości nie mniejszej niż 10 mln komórek/ml. To sugeruje, że jogurty są dobrym źródłem probiotyków. Nie jest tak jednak w rzeczywistości, ponieważ nie wszystkie bakterie uczestniczące w fermentacji mlekowej są probiotykami. Źródłem probiotyków będą zatem jogurty probiotyczne, czyli takie, w których składzie znajdują się dokładnie określone i przebadane pod kątem ludzkiego zdrowia szczepy bakterii. Jogurty probiotyczne będą miały wyróżniony w swoim składzie konkretny gatunek, rodzaj i szczep mikroorganizmów, na przykład:
- Bifidobacterium (gatunek) lactis (rodzaj) BB-12 (szczep)
- Lactobacillus (gatunek) acidophilus (rodzaj) LA-5 (szczep)
- Bifidobacterium (gatunek) lactis (rodzaj) DN-173010 (szczep) – nazwa marketingowa tego szczepu to ActiRegularis
Bakterie w trakcie procesu fermentacji mlekowej rozkładają laktozę w większości lub w całości, dlatego jogurty są często dużo lepiej tolerowane przez ludzi, niż mleko. W porównaniu do świeżego mleka, jogurt ma także więcej wapnia i witamin z grupy B. Wspomaga również trawienie i zapobiega zaparciom, a także zmniejsza ilość tzw. złego cholesterolu i chroni przed miażdżycą. Jogurt jest niskokaloryczny, dlatego jest doskonały dla osób odchudzających się. Jogurty są lekkostrawne, a dzięki swojej konsystencji mogą być spożywane przez osoby mające problemy z gryzieniem i przeżuwaniem (np. dzieci lub osoby starsze). Poza alergią na białka mleka nie ma innych przesłanek do wykluczenia jogurtów z diety. Jaki jogurt jest najzdrowszy?
- Jogurt naturalny: podstawowy produkt z mleka poddanego fermentacji mlekowej, czasem zagęszczany za pomocą mleka w proszku. Nie zawiera dodanego cukru, a cukry w nim występujące to naturalne cukry mleczne. Jest niskokaloryczny i lekkostrawny – nie zawiera dużo tłuszczu. W zależności od metody produkcji, może mieć bardziej gęstą lub płynną konsystencję.
- Jogurt grecki lub typu greckiego: oba rodzaje jogurtów wykazują podobne właściwości odżywcze, jednak jogurtem greckim można określać jedynie jogurty produkowane na terenie Grecji. W związku z tym wszystkie jogurty produkowane w polskich mleczarniach będą jogurtami typu greckiego. Jogurty te zazwyczaj są nieco bardziej gęste, niż klasyczne jogurty naturalne. Tak samo nie mają dodanych cukrów oraz mogą być zagęszczane mlekiem w proszku. Największą różnicę można dojrzeć tutaj w zawartości tłuszczu: jogurt grecki zazwyczaj zawiera go więcej, niż klasyczny jogurt naturalny.
- Jogurt naturalny / grecki light: produkty oznaczone jako “light” wedle prawa muszą mieć co najmniej 30% kalorii mniej w stosunku do zwykłych odpowiedników. Ponieważ jogurty naturalne nie mają dodanego cukru, mniejszą kaloryczność uzyskuje się poprzez zmniejszenie ilości tłuszczu w produkcie. Taki jogurt będzie zawierał mniej kalorii, ale także będzie sycił na krócej.
- Jogurt owocowy: jogurty owocowe produkuje się na bazie jogurtu naturalnego i dodatku owoców, najczęściej w przetworzonej formie pulpy lub soku. Takie owoce zawierają bardzo małą ilość witamin i błonnika, ponieważ zostały wielokrotnie przetworzone i poddane obróbce termicznej. Jogurty owocowe bardzo często dosładza się cukrem. Niekiedy dodaje się także dodatki poprawiające konsystencję, barwniki i aromaty, aby jogurt był bardziej atrakcyjny dla konsumenta. Takie jogurty nie są polecane w codziennej diecie. Znacznie zdrowszą i bardziej wartościową alternatywą będzie jogurt naturalny z dodatkiem świeżych owoców.
- Skyr, czyli jogurt typu islandzkiego: to tradycyjny wyrób mleczarski, pochodzący z Islandii. Skyr jest dużo bardziej gęsty niż jogurt naturalny, w smaku i konsystencji przypomina coś pomiędzy jogurtem naturalnym, a twarogiem. Skyr uwielbiany jest przez sportowców i osoby aktywne fizycznie, a także osoby odchudzające się, ponieważ zawiera znacznie więcej białka, niż tradycyjny jogurt naturalny – 14,6 g w porównaniu do 4,3 g w 100 g jogurtu. Skyr występuje w wersji naturalnej oraz w różnych wersjach smakowych. Skyr naturalny nie zawiera dodanego cukru, natomiast wersje smakowe najczęściej są dosładzane.
- Vegangurt: czyli wegański odpowiednik mlecznych jogurtów. Nie zawiera mleka, ale tak samo jak mleczny odpowiednik jest produkowany w wyniku fermentacji bakteryjnej, co nadaje mu charakterystyczny posmak. Nie zawiera składników odzwierzęcych, więc jest odpowiedni dla wegan. W zależności od producenta, niektóre jogurty wegańskie są wzbogacane w wapń i witaminę B12, czyli składniki deficytowe w diecie roślinnej. Występują w wersjach naturalnych i smakowych. Mogą zawierać dodatki zagęstników w celu uzyskania pożądanej konsystencji, a smakowe wersje mogą dodatkowo zawierać cukier. O wpływie jogurtów i innych produktów mlecznych na zdrowie dowiesz się więcej w aplikacji Wiesz Co Jesz.
O wpływie jogurtów i innych produktów mlecznych na zdrowie dowiesz się więcej w aplikacji Wiesz Co Jesz.