Syrop glukozowo-fruktozowy, często nazywany po prostu syropem kukurydzianym, jest jednym z najczęściej używanych słodzików w przemyśle spożywczym. Powstaje w wyniku przemiany skrobi kukurydzianej. Jest równie słodki jak cukier, a do tego tańszy, co czyni go atrakcyjnym składnikiem dla producentów żywności. Jego wszechobecność – także w produktach dla dzieci – może wywołać niepokój, zwłaszcza gdy zdamy sobie sprawę z potencjalnych negatywnych skutków zdrowotnych jego spożycia.
Trzeba podkreślić, że syrop glukozowo-fruktozowy jest inaczej metabolizowany przez nasz organizm niż zwykły cukier. Wprawdzie, podobnie jak sacharoza (czyli powszechnie używany do słodzenia cukier), składa się on z dwóch cukrów prostych: glukozy i fruktozy, ale w syropie występuje nadmiar fruktozy, która ulega metabolizmowi znacznie szybciej, niż glukoza. Podczas gdy glukoza z cukru jest wchłaniana i metabolizowana przez wiele tkanek, w tym zużywana w celach energetycznych lub przechowywana w formie glikogenu w mięśniach, fruktoza z syropu jest przekształcana bezpośrednio w naszej wątrobie, co może prowadzić do jej przeciążenia i stłuszczenia. Dodatkowo, oba te cukry występują w syropie w formie wolnej, przez co są znacznie szybciej metabolizowane w organizmie. Jest to jeden z powodów, dla których spożywanie syropu glukozowo-fruktozowego wiąże się często z otyłością, a także z chorobami takimi jak cukrzyca typu 2 i choroby serca. Poza tym wzrost stężenia kwasu moczowego we krwi pod wpływem nadmiaru fruktozy może wpływać na powstawanie dny moczanowej. To naprawdę poważne konsekwencje zdrowotne, a ich wystąpienie wzrasta wraz z częstotliwością i ilościa spożycia tego składnika. A czyha on na nas niemal wszędzie!
Przykłady produktów, które zawierają syrop glukozowo-fruktozowy, to popularne napoje gazowane, płatki śniadaniowe, lody, niektóre jogurty (zwłaszcza owocowe), pieczywo czy hot dogi. Wiele z nich jest chętnie spożywanych zarówno przez dzieci, jak i dorosłych, szczególnie podczas letnich miesięcy. Niektórzy producenci, wykorzystując brak wiedzy konsumentów, umieszczają na etykiecie zachęcający napis „bez dodatku cukru”, a w składnikach wymieniają właśnie syrop glukozowo-fruktozowy Produkty te są często spożywane na co dzień, co oznacza, że można nieświadomie konsumować ten szkodliwy słodzik w dużych ilościach.
Dzieci są szczególnie narażone na ryzyko spożycia nadmiernych ilości syropu glukozowo-fruktozowego, ponieważ wiele produktów skierowanych do najmłodszych, takich jak słodzone napoje, słodycze (np. lizaki czy landrynki) czy przekąski, także zawiera ten składnik. Wakacje to okres, w którym spożycie tego rodzaju żywności zwykle wzrasta, co dodatkowo zwiększa ekspozycję na syrop glukozowo-fruktozowy.
Podkreślanie szkodliwej roli syropu glukozowo-fruktozowego w diecie współczesnego społeczeństwa jest istotne dla podnoszenia świadomości na temat skutków zdrowotnych, które wiążą się z jego spożyciem. Dlatego zalecamy konsumpcję produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy z umiarem, a wręcz jego eliminację poprzez zwracanie uwagi na skład produktów spożywczych, w szczególności przeznaczonych dla najmłodszych. Pamiętajmy o sprawdzaniu etykiet i wybieraniu produktów pozbawionych dodatku cukrów, w tym ukrytych pod innymi nazwami.
Po lekturze artykułu może pojawić się wątpliwość, czy należy unikać jedzenia owoców, które przecież także zawierają fruktozę. Nie trzeba się tego obawiać, gdyż produkty pochodzenia roślinnego zawierają dodatkowo błonnik pokarmowy i wartościowe składniki mineralne. Kiedy zatem spożywamy produkty nieprzetworzone, w naturalnej formie, nie dochodzi do przyjmowania czystej fruktozy, a jej niewielka ilość, jaka jest zawarta w owocach, w blisko 90% zostaje usunięta w procesie trawienia.
Źródła:
- Bray, G. A., Nielsen, S. J., & Popkin, B. M. (2004). Consumption of high-fructose corn syrup in beverages may play a role in the epidemic of obesity. The American Journal of Clinical Nutrition, 79(4), 537-543.
- Bocarsly, M. E., Powell, E. S., Avena, N. M., & Hoebel, B. G. (2010). High-fructose corn syrup causes characteristics of obesity in rats: Increased body weight, body fat, and triglyceride levels. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 97(1), 101-106
- Stanhope, K. L., Schwarz, J. M., Keim, N. L., Griffen, S. C., Bremer, A. A., Graham, J. L., … & Havel, P. J. (2009). Consuming fructose-sweetened, not glucose-sweetened, beverages increases visceral adiposity and lipids and decreases insulin sensitivity in overweight/obese humans. The Journal of Clinical Investigation, 119(5), 1322-1334.
Więcej informacji znajdziesz w aplikacji Wiesz Co Jesz – pobierz ją tutaj.
