Nowa żywność nie taka nowa
Novel food, czyli nowa żywność, to termin z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z listopada 2015 roku. Odnosi się on do produktów spożywczych, które nie były stosowane w znacznym stopniu na obszarze Unii Europejskiej przed 15 maja 1997 r, a zatem od przeszło ćwierćwiecza. Według tych przepisów, do novel food zaliczamy żywność o krótkiej tradycji spożycia w UE, wyprodukowaną w oparciu o szeroko rozumiane innowacyjne metody produkcji. W tym pojęciu mieści się także tradycyjna żywność pochodząca z państw trzecich, która wcześniej spożywana była poza krajami UE.
Dla kogo ważna jest klasyfikacja nowej żywności
Kategoria novel food może mieć znaczenie zarówno dla producentów, jak i dla konsumentów. W przypadku tych pierwszych, istotny jest wymóg uzyskania zezwolenia Komisji Europejskiej dla jej wprowadzania na rynek unijny oraz obowiązek odpowiedniego jej oznaczania na etykietach. W grudniu 2017 roku Komisja UE ustanowiła wykaz nowej żywności, dla której zostały wydane zezwolenia na jej wprowadzenie na rynek Unii Europejskiej. Ponadto na oficjalnej stronie Komisji Europejskiej publikowany jest Katalog Nowej Żywności, w którym można znaleźć nazwy składników wraz z aktualną informacją o statusie danego składnika.
W przypadku konsumentów, znajomość nowych produktów i ich korzystnego wpływu na dietę daje możliwość świadomego wyboru oraz zapobiegania i leczenia chorób dietozależnych.
Jakie produkty znajdują się na liście novel food
Katalog „nowinek spożywczych” zawiera wiele pozycji, które od dawna weszły na listy naszych zakupów i są znanymi oraz popularnymi składnikami naszej diety. Z uwagi jednak na to, że jest on stale aktualizowany, napotkamy w nim także innowacyjne produkty, z których część czeka dopiero na zezwolenie na wprowadzenie na rynek unijny.
Z bardziej znanych znajdziemy w nim przykładowo fitosterole, żywność GMO, nasiona chia, komosę ryżową czy stewię, a także owoce noni czy olej arganowy. W ostatnim czasie wiele emocji wzbudzają jadalne owady, w tym dopuszczone do produkcji żywności larwy mącznika.
Mniej popularne, o których być może nie wszyscy jeszcze słyszeli, to suszone mikroalgi, oleje z grzybów, olej z kryla oraz drożdże czy mleko poddane działaniom promieni UV, aby zwiększyć w nich obecność dobroczynnej witaminy D2. Nowinką jest także Sucromalt zwany „cukrem z bakterii”, będący mieszanin sacharozy i hydrolizatu skrobi, o znacznie niższym indeksie glikemicznym niż sama sacharoza. Na akceptację oczekuje mięso in vitro, dopuszczone już do sprzedaży w Izraelu czy Singapurze.
Czy nowa żywność jest bezpieczna
Podstawowym wymogiem wpisania danego składnika lub produktu na listę novel food jest jego bezpieczeństwo dla konsumentów. Żywność taka musi być też odpowiednio oznakowana, aby kupujący wiedzieli, co znajduje się w jej składzie. Jednak z uwagi na możliwe oznaczenia symbolami E lun łacińskimi nazwami, czytanie lub skanowanie etykiet staje się ważniejsze niż kiedykolwiek. Ostatnim warunkiem jest, aby nowa żywność, zastępująca wcześniejsze produkty spożywcze, nie różniła się od niech negatywnie pod względem odżywczym. Ma to zapobiec wprowadzaniu na rynek tańszych, ale mniej korzystnych składników diety pod pozorem ich innowacyjności.
