Naukowcy z USA, Wielkiej Brytanii i Arabii Saudyjskiej odkryli, że związki w bananach znacząco hamują wchłanianie flawonoidów z innych owoców, a także z czekolady, kakao i herbaty. Oznacza to, że jedzenie bananów z owocami bogatymi w flawonoidy, takimi jak jagody, maliny czy truskawki lub czekoladą, może zmniejszać ilość antyoksydantów, które wchłaniamy. Wyniki badań zostały opublikowane w ubiegłym miesiącu w piśmie „Food&Function”.
Efekt ten wynika z wysokiej aktywności oksydazy polifenolowej (PPO) w smoothie bananowym, ponieważ enzym ten reaguje z flawanolami znajdującymi się w kakao i innymi polifenolami owocowymi i utlenia je, zmniejszając drastycznie ich wchłanianie. Tak więc, chociaż banany są smacznym dodatkiem do smoothie, mogą uniemożliwić czerpanie korzyści z flawonoidów występujących w kakao lub innych owocach i warzywach. Uwaga! Banan dezaktywuje także polifenole z mrożonek ☹
Reakcja ta jest najsilniejsza w przypadku dojrzałych bananów, które mają wyższy poziom PPO. Zielone banany zawierają mniej oksydazy polifenolowej i dlatego mają mniejszy wpływ na wchłanianie flawonoidów.
FLAWONOIDY – co to jest i dlaczego są ważne?
Flawonoidy to jedna z największych i najbardziej zróżnicowanych grup polifenoli, które z kolei są bardzo silnymi przeciwutleniaczami. Występują w wielu owocach, warzywach, a także w herbacie i kakao.
Mają wiele właściwości prozdrowotnych. Działają antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i przeciwmiażdżycowo. Badania pokazują, że flawonoidy mogą zmniejszać ryzyko chorób serca, udaru mózgu, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Jednak łączenie niektórych związków może wpływać na ich wchłanianie i działanie, dlatego aby czerpać maksymalne korzyści ze związków pochodzenia roślinnego, musimy być świadomi i uwzględniać interakcje, takie jak te wskazane w wymienionym badaniu.
Flawonoidy w żywności:
Owoce:
- Jagody (antocyjaniny)
- Czarne i czerwone porzeczki (antocyjaniny, kwercetyna)
- Maliny (kwercetyna, kemferol)
- Truskawki (kwercetyna, pelargonidyna)
- Jabłka (kwercetyna, flawonole)
- Cytrusy (hesperydyna, naringenina)
- Granat (punikalaginy, antocyjaniny)
- Aronia (antocyjaniny)
- Wiśnie (antocyjaniny, kwercetyna)
Warzywa:
- Cebula (kwercetyna)
- Papryka (kwercetyna, luteina)
- Brokuły (sulforafan, kaempferol)
- Brukselka (kwercetyna, kaempferol)
- Szpinak (luteina, zeaksantyna)
- Fasola (izoflawony)
- Soczewica (izoflawony)
Napoje:
- Herbata (flawonole, katechiny)
- Kakao (flawonole, katechiny)
- Czerwone wino (resweratrol, kwercetyna)
Inne:
- Soja (izoflawony)
- Orzechy (flawonole)
- Nasiona (flawonole)
Aby czerpać maksymalne korzyści z flawonoidów, należy je jeść regularnie. Najlepiej spożywać je z różnymi owocami i warzywami, aby zapewnić różnorodność flawonoidów.
PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE ODKRYCIA
Odkrycie, że banany blokują wchłanianie flawonoidów, ma duże znaczenie praktyczne. Oznacza to, że osoby, które chcą czerpać maksymalne korzyści z flawonoidów, powinny unikać jedzenia bananów z owocami i innymi produktami bogatymi w te związki.
Można to zrobić na kilka sposobów:
- Jedz banany i owoce bogate w flawonoidy oddzielnie, o różnych porach dnia.
- Dodawaj banany do smoothie z owocami i warzywami, które nie zawierają znaczących ilości flawonoidów.
- Wybieraj zielone banany, które mają niższy poziom związków hamujących wchłanianie flawonoidów.
- Lekkie podgrzewanie warzyw i owoców może pomóc w dezaktywacji PPO. Dzieje się tak, ponieważ ciepło denaturuje enzym, czyli zmienia jego strukturę i uniemożliwia szkodliwe działanie na flawonoidy.. Należy jednak pamiętać, że zbyt wysoka temperatura może również negatywnie wpływać na wartości odżywcze i smak. Dlatego ważne jest, aby podgrzewać warzywa i owoce tylko lekko, do temperatury około 70-80°C.
- Dodanie kwasu np. cytryny lub octu do warzyw lub owoców może pomóc obniżyć pH i spowolnić działanie PPO.
Ważne jest, aby pamiętać, że banany są same w sobie zdrowym owocem i nie należy ich całkowicie eliminować z diety. Warto jednak jeść je we właściwy sposób, aby nie blokować wchłaniania cennych flawonoidów z innych źródeł.
Link do badania: https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2023/fo/d3fo01599h
Bibliografia:
Flawonoidy – właściwości, źródła w żywności: https://fit.poradnikzdrowie.pl/diety-i-zywienie/co-jesz/flawonoidy-wlasciwosci-zrodla-w-zywnosci-aa-GKVK-wpz6-ksFp.html
Flawonoidy i ich korzystny wpływ na zdrowie: https://dietetycy.org.pl/flawonoidy-i-ich-korzystny-wplyw-na-zdrowie-wyniki-badania/
