Kawa to jeden z najpopularniejszych napojów na świecie. Istnieje wiele sposób parzenia i podawania tego aromatycznej używki. Wokół kawy krąży wiele kontrowersji związanych z jej potencjalnie szkodliwym wpływem na zdrowie. Kawę oskarża się między innymi o wypłukiwanie magnezu z organizmu lub zły wpływ na układ sercowo-naczyniowy przez podnoszenie ciśnienia. Niezależnie od tego, czy preferujemy kawę czarną czy białą, może ona być stałym elementem naszej diety. Przekonaj się, czy kawa jest zdrowa, zapoznając się z poniższym artykułem.

Czy kawa jest zdrowa – mechanizm działania kofeiny

Kawa zwiększa poziom energii, ponieważ zawiera substancję stymulującą – kofeinę. Działanie kofeiny w organizmie opiera się nie tyle na zwiększaniu dostępnej energii, co hamowaniu poczucia zmęczenia. Kofeina blokuje adenozynę, neuroprzekaźnik odpowiedzialny w organizmie za zmęczenie. Gdy adenozyna jest blokowana, naturalnie zwiększa się stężenie innych neuroprzekaźników o odwrotnym działaniu, np. dopaminy czy noradrenaliny. Dzięki temu układ nerwowy jest bardziej pobudzony, a my jesteśmy czujni i gotowi do pracy w pełnym skupieniu. Dzięki temu po wypiciu filiżanki tego ciepłego napoju mamy więcej energii, krótszy czas reakcji, lepszą pamięć i odczuwamy ogólną poprawę funkcji mózgu.

Kawa rozpuszczalna to także kawa, a nie “sama chemia”!

Kawa rozpuszczalna, spośród wszystkich rodzajów kaw, wzbudza najwięcej kontrowersji. Niektórzy kochają ja za wygodę przyrządzenia, inni nienawidzą, ponieważ smakiem odbiega od kawy sypanej. Jedno jest pewne – kawa rozpuszczalna to nadal kawa, i potrafi zawierać więcej kofeiny (a więc bardziej pobudzać) niż kawa sypana. Proces produkcji kawy rozpuszczalnej rozpoczyna się od parzenia naparu z tradycyjnej, mielonej kawy. Następnie tak przygotowany napar poddawany jest wysuszeniu do postaci proszku lub granulek. Kawa rozpuszczalna to zatem nic innego jak skoncentrowana, zaparzona kawa w formie proszku.

Kawa może chronić przed zachorowaniem na COVID!

Wszyscy wiemy, że wpływ na odporność naszego organizmu na choroby wywoływane przez wirusy ma nasz styl życia, w tym aktywność fizyczna oraz zdrowa dieta, która dostarcza nam witaminy, minerały i antyoksydanty. Artykuł opublikowany w połowie listopada 2023 w czasopiśmie „Cell & Bioscience”, wydawanym przez BMC wskazuje także, że kawa może mieć działanie profilaktyczne przeciwko COVID-19.

Ma to to wpływ fakt, że mała czarna zawiera między innymi kwasy chlorogenowy (CGA ) i kawowy (CAA). Jak pokazały badania, szczególnie ten pierwszy składnik hamuje proces łączenia się białka kolczastego SARS-CoV-2 z enzymami w naszym organizmie, przez co może ograniczyć wnikanie wirusa do komórek nawet o 60 do 81%!

Podobne wnioski przyniosły badania w Wielkiej Brytanii i Hiszpanii, gdzie zwłaszcza u seniorów stwierdzono obniżenie ryzyka ciężkiej infekcji covidowej przy spożyciu 2 filiżanek kawy dziennie.

Analiza przeprowadzona na mieszkańcach Hiszpanii w wieku senioralnym, między 75. a 90. rokiem życia, dowiodła, że regularne picie małej czarnej może też zmniejszać ciężkość przebiegu infekcji bez względu na wariant koronawirusa.

Co ciekawe, takie działanie ma również kawa bezkofeinowa, zatem z tej metody zapobiegania chorobie mogą korzystać osoby, którym z innych przyczyn kofeina szkodzi.

Kawa jest zdrowa, ponieważ wcale nie wypłukuje magnezu!

Poza kofeiną, kawa jest źródłem m.in. witamin z grupy B (B2, B5, niacyny), potasu i… magnezu! Badania nad kawą udowodniły, że kawa nie wypłukuje z organizmu tego pierwiastka, a co ważniejsze, przyczynia się nawet to wzrostu jego ilości w organizmie. Dobrej jakości kawa będzie stanowić jedno ze źródeł magnezu w diecie. Dodatkowo, czarny parzony napój stanowi bardzo obfite źródło antyoksydantów! Dla wielu osób stosujących zachodnią dietę ubogą w warzywa i owoce, to właśnie kawa jest głównym źródłem substancji przeciwutleniających w diecie. Dzięki tym substancjom kawa ma właściwości poprawiające zdrowie i wydłużające życie. Warto jednak wiedzieć, że dodawanie do kawy mleka, śmietanki czy oleju kokosowego może prowadzić do tworzenia się nierozpuszczalnych kompleksów związków i przez to obniżać właściwości przeciwutleniające tego napoju.

Kawa poprawia wydolność fizyczną i pomaga w odchudzaniu

Nie bez powodu kofeina jest obecna w wielu suplementach diety. Jest stosowana zarówno przez sportowców w preparatach mających poprawiać wydolność wysiłkową, jak i przez osoby chcące przyspieszyć proces odchudzania. Rzeczywiście, kofeina sprawdza się w jednym i drugim przypadku. Ze względu na swoje działanie, kofeina podnosi w organizmie poziom neuroprzekaźników odpowiedzialnych za reakcję walki lub ucieczki. Dzięki temu organizm jest przygotowany do podjęcia wysiłku fizycznego, a wydolność sportowca ulega znacznej poprawie w porównaniu do treningu wykonywanego bez zażycia kofeiny. Dodatkowo, jako dla jednej z nielicznych naturalnych substancji, udowodniono pozytywny wpływ kofeiny na spalanie tkanki tłuszczowej. Wiele niezależnych badań pokazuje, że kofeina może zarówno przyspieszyć tempo metabolizmu, jak i zwiększyć spalanie tkanki tłuszczowej.

Poprawia pracę wątroby i gospodarkę insulinową

Wątroba to jeden z najważniejszych narządów w organizmie, który pełni szereg funkcji, w tym pośrednio odpowiada za metabolizm węglowodanów. Badania pokazują, że osoby regularnie pijące kawę mają mniejsze ryzyko zachorowania na stłuszczenie czy marskość wątroby. Dzieje się tak między innymi dlatego, że kawa zawiera diterpeny: kafeol i kafestol, które pobudzają enzymy wątrobowe do pracy, przez co stymulują właściwości detoksykacyjne wątroby i przyczyniają się do obniżenia ryzyka rozwoju raka tego narządu. Poza tym dzięki lepszej pracy wątroby poprawia się również tolerancja organizmu na glukozę. W przypadku podwyższonego stężenia cukru we krwi grozi nam insulinooporność, a w konsekwencji również cukrzyca typu 2. Najnowsze wyniki badań podają, że nawet jedna filiżanka kawy dziennie obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2, ponieważ napój ten zwiększa reakcję ustroju na wydzielanie insuliny. Co ciekawe, lecznicze działanie ma w tym przypadku zarówno kawa z dodatkiem kofeiny, jak i bezkofeinowa

Kawa nie jest za to zalecana osobom, u których występuje wysoki poziom cholesterolu – powinny one raczej sięgać po kawę filtrowaną lub kawy rozpuszczalną.

Chroni przed chorobami neurodegeneracyjnymi

Choroby neurodegeneracyjne rozwijają się w późniejszym wieku, jednak coraz częściej dotykają także młodszych ludzi. Chorobom neurodegeneracyjnym, takim jak choroba Alzheimera, Parkinsona czy demencja, można zapobiegać. Przeciwko takim chorobom chronią nas m.in. odpowiednia aktywność umysłowa, fizyczna oraz zdrowa dieta. Elementem zdrowej diety, który przeciwdziała tym schorzeniom, jest m.in. kawa, głównie ze względu na wysoką zawartość antyoksydantów. Badania pokazują, że osoby pijące kawę mają obniżone ryzyko rozwinięcia choroby Alzheimera aż do 65%, a choroby Parkinsona w zakresie 30-60%.

Kawa nie podnosi ciśnienia i ma pozytywny wpływ na układ krwionośny

Wbrew temu, że kawie przypisuje się niekorzystny wpływ na układ krwionośny i to, że podnosi ciśnienie krwi, prawda jest zupełnie inna! Kawa, zgodnie z badaniami, obniża ryzyko wystąpienia chorób serca. Obecne w tym napoju substancje, np. kwasy chlorogenowe, obniżają stres oksydacyjny i redukują ciśnienie krwi. Zwiększają także obecność tlenku azotu w tętnicach.

Kto powinien zachować ostrożność w piciu kawy? – sprawdź w aplikacji Wiesz Co Jesz.

Źródło:

https://cellandbioscience.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13578-023-01154-9