Grillowanie to nie tylko domena mięsożerców. Wegetariańskie i wegańskie dania na grillu robią furorę, łącząc smak, zdrowie i ekologiczne podejście. Od warzyw i owoców, przez sery (mleczne i roślinne) po jarskie kiełbaski, burgery i steki – istnieje szereg produktów bezmięsnych, które można wspaniale przyrządzić na ruszcie.
Składniki wegetariańskiego grilla
Produkty roślinne oferują szeroki wachlarz możliwości. Na grillu świetnie sprawdzają się:
1. Warzywa
Na grilla najlepiej wybierać takie, które nie mają wysokiej zawartości wody, ponieważ w procesie grillowania mogą się rozgotować na nieapetyczną i trudną do zjedzenia papkę. Spośród warzyw, warto sięgać po bakłażany, paprykę, dynię, kukurydzę (w kolbach lub pokrojoną w krążki), marchewki, cukinię, karczochy, cebulę czy czosnek. Mniej osób wie, że do grillowania nadaje się także kalafior, kapusta czy cykoria. W sezonie świetnym warzywem na grilla będą szparagi. Pomidory można grillować, ale na tackach lub zawinięte w folię aluminiową, aby się nie rozpadały. Wybierajmy twardsze odmiany – np. pomidory rzymskie. Warzywa grillujemy krótko, aby zachowały półtwardą strukturę, dzięki czemu będą apetycznie chrupiące i zachowają więcej wartości odżywczych, w tym błonnika. Ziemniaki i bataty zawijamy w folię, choć młode ziemniaczki ze skórką możemy grillować bezpośrednio na dobrze naoliwionym ruszcie. Warzywa z grilla można jeść od razu na ciepło, albo po ostudzeniu pokroić i użyć do sałatki na później.
2. Owoce
W przypadku owoców obowiązują podobne zasady, jak dla warzyw. Klasyką będą grillowane plastry świeżego ananasa lub mango, ale także gruszki, jabłka czy banany lub brzoskwinie. Można je przyrządzać jako deser, ale także użyć do szaszłyków czy zapiekać z serem. Do owoców zaliczamy także świetnie nadające się do grillowania awokado.
2. Grzyby
Pieczarki, boczniaki, kanie, prawdziwki, rydze, kurki, – w zasadzie większość grzybów można z powodzeniem grillować. Znakomitym wyborem będzie czasznica olbrzymia, którą można kroić w grube plastry. Co ciekawe, proces ten według badań hiszpańskich naukowców zwiększa zawartość polifenoli w grzybach, wzmacniając ich działanie antyoksydacyjne. Grzybów nie trzeba gotować przed grillowaniem, można je wcześniej zanurzyć w marynacie lub po prostu nasmarować olejem. Kapelusze, np. pieczarek portobello, można także faszerować.
3. Sery
Na grilla sprawdzą się sery typu halloumi, camembert czy nasze rodzime oscypki. Z kolei miękkie sery, jak mozarella, można stosować do zapiekania na warzywach, cieście, grzybach czy roślinnych stekach i burgerach. Do grillowania warto użyć także twardych rodzajów tofu, zamarynowanego wcześniej w oliwie z czosnkiem i przyprawami, a jeśli nie mamy czasu na marynowanie, wybierzmy tofu wędzone.
4. Grzanki
Niektóre produkty wegetariańskie nie nadają się na grilla same w sobie z uwagi na ich konsystencję. Jednak znakomicie sprawdzą się na chlebie czy cieście do pizzy. Mogą to być przykładowo grzanki z humusem, drobno pokrojonymi pomidorami czy serem pleśniowym.
Zgrillowany osobno czosnek można też rozsmarować na grzance skropionej oliwą.
5. Kiełbaski, burgery i steki roślinne
Roślinne substytuty mięsa i ryb są wytwarzane na bazie ciecierzycy, soczewicy, soi, tempehu czy seitanu. Bogate w białko, o niskiej zawartości tłuszczu, idealnie nadają się do grillowania. Można je przygotowywać i doprawiać tak samo, jak ich mięsne odpowiedniki. Nie wymagają stosowania tacek aluminiowych, ponieważ właśnie z uwagi na małą ilość tłuszczu, który nie skapuje na węgiel, nie wytwarzają szkodliwego, rakotwórczego dymu.
Dodatkowe porady
Grillowanie wegańskie wymaga pewnej wprawy, ale efekt jest tego wart. Oto kilka wskazówek, jak osiągnąć doskonały smak:
1. Nadmierne wysuszenie
Produkty roślinne mogą łatwo wyschnąć na grillu, dlatego ważne jest, aby kontrolować czas grillowania i nie przesadzać z temperaturą. Nie należy także solić składników na początku grillowania – najlepiej zrobić to już po obróbce cieplnej lub pod jej koniec.
2. Przywieranie do rusztu
Niektóre produkty roślinne mogą łatwo przykleić się do rusztu, dlatego warto przed grillowaniem posmarować go olejem (o wysokim punkcie dymienia), a w przypadku produktów o większej zawartości wody użyć tacek lub folii aluminiowej.
3. Nadmiar tłuszczu
Warto ograniczyć ilość dodawanego podczas grillowania oleju, aby uniknąć nadmiernego spożycia kalorii.
4. Marynaty, przyprawy i sosy
Kluczem do smaku wielu potraw bezmięsnych będą marynaty, przyprawy i sosy, warto więc wcześniej pomyśleć, po jakie składniki chcemy sięgnąć.
Grillowanie wegańskie to nie tylko sposób na smaczne dania, ale także ekscytująca podróż po kulinarnych możliwościach. Z odpowiednią wiedzą i kreatywnością, można stworzyć prawdziwe arcydzieła na ruszcie, które zachwycą nawet najbardziej wytrawnego smakosza mięsa.
Źródła:
„Vegetarian Grilling: 60 Recipes for a Meatless Summer” Karen Schulz i Maren Jahnke
